Katikismo

Katikismo
Sa Saritá Nin Sambalin Binubolinao
P. Pastor M. Merza
Parroco
Agusto, 1936

DUKTRINA KRISTYANA

PANGUNGUDOS

Say tandá nan Mansanton Kudos (Santa Kros), say panglaban mo sa kumi, Katawan min Diyos sa kukabunó (kawkabunó) mi, Sa ngaran nan Amá, tan Anak tan Diyos Masanton Ispirito (Ispirito Santo), Amin Hisus.

AMA MI

Ama mi isen ka sa lulangit, sambawan mi a ngaran mo miká sa kumi a nag´adian mo, unoren mi a nakem mo, iti sa lutá a bilang sa langit.

Byan mo kami sawanin kanen min inawru-awro tan kadwan mo kami sa uutang (aw´utang) mi a bilang pangingangádo mi sa kunran nakautang sa kumi tan andí mo kami ibin umaburoy sa tukso tan ilaban mo kami sa sarban maraet, Amin Hisus.

PAMAMAGALANG (ABI) MARYA

Pamamagalang (abi) Marya, napnó kan grasya, si Katawan a Diyos isen ya kumo, bindita ka sa sarban bubbayi, tan bindito yaynamaet a bungan tyan mon si Hisus. Santa Marya Ina nan Diyos ipasisingádo mo kamin makasalanan sawanin tan sa udas a ipati mi, Amin.

PANGIGALANG

Igalang yay Diyos Ama, Diyos Anak tan Diyos Masanton Ispirito (Ispirito Santo). Bilang sin kamumula anggan sawanin anggan makánuman, lawas, Amin.

TUMPER

Tumper ako sa Diyos Aman makapangyayadí sa sarba, namarsan langit tan lutá; tumper akuynamaet kuni Hisukriston Anak nan bugtong a Katawan tamo; nirumbit Ya ibat sa paksá nan Diyos Masanton Ispirito (Ispirito Santo); niyabing (niabing) naya ni Santa Maryan Birhin; nipapaidap naya ni Punsyo Pilato; nipasak ya sa Kudos (Kros); nati Ya tan nitabon (Ya); nunaoy Ya sa uimpyirno (inpyirnos); sin ikatlon awro sinmublí Yan mabyay; nuli Ya sa lulangit, mantekré Ya sa wanan nan Diyos Aman makapangyayadí sa sarba; itaw Ya lí mangibwat a makudtin mangukom kunran mabyay tan nati. Tumper ako kunan Diyos Masanton Ispirito (Ispirito Santo). Tepren ko et a Santa Iglisya Katulika; si pitatagman ran susanto (susantos), si pamakain kasalanan, si isusublí ran mabyay nin sarban tawo, tan si byay a kasan anggawan. Amin.

SALBI SANTA MARYAN ADÍ

Salbi Santa Maryan Adí, Ina nin ingangádo, síkay byay, sam´it? tan ilalo mi. Salbi, síkay mantawagan min pinalakwan a ának (uanak) ni Iba, síkay ey´eyan min mansinek tan man´akis iti sa lutá nin lulwaan. Mangingitnoy mi ilingay mo pa edet kumí a mata mon mapaingangádo, tan no mayadí anay nipamalakwan kumi, ipákit mo pa kumi a binditon bungan tyan mon si Hisus. O Madunong, O Maadó, O masam´it lawas Birhin Marya. Ipasisingádo mo kami, Santan Ina nan Diyos. Pigaw kumamá kamin kibiang sa susaad ni Hisukristo. Amin.

GAN-GAN NAN DIYOS

Siray gan-gan nan Diyos mapulo sira. Siray tulon múna, butang sa pangigalang sa Diyos, tan nabang sa kapadan tawo.

Say múna, labyen (labien) yay Diyos múna dyan sarba.

Say ikarwa, andí ka sumamba sa ngaran nan Diyos no kasan kaptegan tan kapatunglan.

Say ikatlo, mangilin sa awron Linggo (Dumingo) tan pistan pangilinan.

Say ikápat, igalang mo si Ama mo tan si Ina mo.

Say ikalima, andí ka mangmatin kapada mon tawo.

Say ikánem, andí ka kadamagan.

Say ikapito, andí ka manakaw.

Say ikawalo, andí ka mamarsa tan andí ka magbulá,

Say ikasyam, andí ka umibeg sa ambo mon asawa.

Say ikapulo, andí ka umibeg sa kayadian ran kapada mon tawo.

Siraytin mapuló a gangan nan Diyos, rway kadinepan ra; say múna labyen(labien) moy Diyos múna dyan sarba, say ikarwa labyen (labien) muynamaet a kapada mon tawo a bilang panglalabi mo sa kumon diri. Amin Jesus.

GAN-GAN NAN SANTA IGLISYA

Siray gan-gan nan Santa Iglisyan Iná tamo, pitó sira:

Say múna, kimisa nin masibulot a misa sa awron Linggo (Dumingo) tan pistan pangilinan.

Say ikarwá, magkunpisal mísa man tana sa tinaon sa Kwarisma, tan no main atap tan patiti.

Say ikatlo, magkumulgar (take communion) sa Paskon nisubli nan mabyay nin Katawan tamon Hisukristo.

Say ikápat, magkulasyon no main gan-gan nan Santa Iglisya.

Say ikalima, gumayad sa Santa Iglisya nin kakapuló tan kamumula nin bunga nin tanaman. Amin Jesus.

SAKRAMINTO NAN SANTA IGLISYA

Siray Susakraminto nan Santa Iglisya Ina tamo pito sira:

Say múna, sa binyag, o Bawtismo.

Say ikarwa, say kumpirma, o Kumpirmasyon.

Say ikatlo, say pagkunpisal, o Kunpisyon.

Say ikápat, say pakikinabang, o Kumyunyon.

Say ikalima, say Santa Lana, o Ikstrimaunsyon.

Say ikánem, say Urdin ran Susasirduti.

Say ikapitlo, say Matrimunyo.


GAWÁ SA PAMEMPER, PANGILALO TAN PANGLALABI

GAWÁ SA PAMEMPER

Tepren ko a main sayan sayay Diyos, tuloy Katutawo (Persunas) a say ngaran, AMA, ANAK tan MASANTON ISPIRITO (ISPIRITO SANTO). Tepren ko a si Diyos Anak nag´in lalaman tawo ya, nag´idap tan nati ya sa sayay Kudos (Kros), pigaw madudon na tamo. Wanin anamaet mantepren ko a Diyos byan na siran primyo siray nakasunor tan nakatukid nin gan-gan na, dusawen na siraynamaet a duduká sa mumakapalimon dusa sa Impyirno (Inpyirno). Tepren ko ngámin a sarban man´iyakay nan Santa Iglisya Katulika, baná ta Síkan Diyos a Katutuwan tan nangiyakay, Amin.

GAWÁ SA PANGILALO

O Diyos ko! Baná sa kasan anggawan a kaabigan tan pangagkó mo, man´ilalwan ko a pakay´en mo lí a sarba ngámin kasalanan ko, sa tulong nin Mablin grasya mo tan say byay a kasan anggawan baná sa sangkaalagawan tan kukakanaan ni Hisukristo, Diyos tan Manunundon.

GAWÁ SA PANGLALABI

O Diyos ko! Manlabyen taka múna dyan sarba nin leseb sa pusó tan kararwa (karerwa) ko, baná ta Síka a Sangkaabigan tan makaná nin labyen. Manlabyen ko siray kapada kon tawo nin bilang sa kungkon diri baná sa labi ko Kumo. Man´ingáduan ko siray ginumwá duká sa kungko tan man´ipakidawat ko siran ingangádoy nakagawaan kon duká.

KUNPISYON HINIRAL

Síkoy makasalanan, síkoy mampagkunpisal, kunan Katawan tamon Diyos a makapangyayadí sa sarba kuni Santa Maryan Birhin, kuni San Migil Arkanghil, kuni San Huwan Bawtista, kunran Susanto Uapustol, San Pidro tan San Pablo, kuni San Agustin a Ama tamo, kunran sarban Susanto tan sa kumuynamaet Padri nagkasalanan ako sa pinanemtem, sa saritá tan sa gawá; síkuynaod a nagkasalanan, síkon pagé a nagkasalanan, sangkabyatay kasalanan ko. Kanyá anaod ipasisingádo muko kuni Santa Marya lawas Birhin, kuni San Migil Arkanghil, kuni San Huwan Bawtista, kunran Susanto Uapustol San Pedro tan San Pablo, kuni San Agustin Ama tamo, kunran sarban Susanto pigaw ipasisingádo rako kunan Katawan tamon Diyos tan síkaynamaet Padri ipasisingádo muko ibat sa kasilyan naka ni Hisukristo iti sa lutá, ukbaan muko sa kasalanan ko tan dusawen muko, Amin.

GAWÁ SA PAGBABAWÍ

Katawan Kon Hisukristo, Diyos tan tawon pagé, Síkay namarsa tan nanundon kungko: Síkay manlabyen kon múna dyan sarba; Síkay sangkadunungan sa sarba, kanyá anaod magbamawí akuynan pagé nin masibulot a nakem ko sa sarban kasalanan ko a makamatin kararwa (karerwa) ko. Kai kuyna lí umanen, Katawan, a magkasalanan Kumo; gaw´en kuynay máget a ipakisaad, tan pakaday´an kuyna lí a sarban makapanabó kungko sa kasalanan; kanyá, Katawan, tulungan muko, ta síkay manilalwan ko; kádwan muko pa kumon alang-alang sa uidap tan patiti Mo sa Kudos (Kros), Amin.

DASAL (URASYON)
(A Dasalen no tugtugen a kampana no yabina)

Anghil nan Katawan nipatandá na kuno Marya:
Ket naginaw ya ibat sa paksá nan Diyos Ispirito Santo.

Pamamagalang (Abi) Marya ... Santa Marya...
Iti kon aripen nan Katawan,
Magawá kungko a bilang saritá mo.
Pamamagalang (Abi) Marya ... Santa Marya...
Tan si Saritá (Verbo) tinmawa Ya,
Ket niikap yadti kuntamo.
Pamamagalang (Abi) Marya ... Santa Marya...
Ipasisingádo mo kami masantan Ina nan Diyos.
Pigaw kumaná kamin kibiang sa susaod ni Hisukristo.

PAMASISINGÁDO

Dawaten mi Kumo, Katawan, a ibúbó moy grasya Mo sa kukaisipan mi pigaw no síkamin nakaalilbí sa nipangipantandá nan Anghil sa nipap´in tawo ni Kriston Anak Mo, magámuran mi a gluryan kasusublí nan mabyay, sa nipag´idap tan Kudos (Kros) Na, a mangibwat kunan lamang ni Kriston Katawan mi. Amin.

RIYNA NAN LANGIT (REHINA KUWILI)

Dasalen mangibwat sa sabado santo angga sa pista nan Mansanto a Katulon Saya (Santisima Trinidad), no tumugtog a Dasal (Urasyon) sa yabina.

Riyina sa langit, rumiriket ka ALILUYA.
Ta si Hisus tinumauk ya sa Kumo. ALILUYA.
Sinmublí yan nabyay a bilang wana, ALILUYA.
Ipasisingádo kami sa Diyos, Sinyura, ALILUYA.
Birhin Marya, rumiriket ka, ALILUYA.
Ta si Katawan tutuon sinumublí yan nabyay ALILUYA.

PAMASISINGÁDO

O Diyos, ibat sa pinaririket moy mundo baná sa kasusublí nan mabyay ni Hisukriston Anak mo, dawaten mi Kumo, Katawan, a ibi mo kumi a pakaraté mi sa saytin ririket sa byay a kasan anggawan, sa pangigalang ni Birhin Marya a Ina na ibat a lamang kuni Hisukriston Katawan tamo, Amin.

Tao Tepet tan Ubat (Ebat) a Nepeg tan Makaná Pag´adalan Nin Tawon Kristyano

  • Tepet: Sínoy namarsa o ginumuwá sa mudo?
    Ubat: Si Diyos a namarsa o ginumuwá sa mundo.
  • Tepet: Sínoy namarsa sa kumo?
    Ubat: Si Diyos a namarsa kungko.
  • Tepet: Síno kadí a Diyos?
    Ubat: Si Diyos, sayay Katawan a kasan anggawan nin kaabigan, sangkadunungan tan makapangayadí sa sarba, puon paangibwatan tan anggawan nin sarban pinarsa.
  • Tepet: Umno sira kadí a Diyos?
    Ubat: Sayan saya.
  • Tepet: Umno siray Katutawo (Pirsunas)?
    Ubat: Siray Tutawo (Persunas) tulo sira.
  • Tepet: Sabtan mo sira?
    Ubat: Diyos Ama, Diyos Anak tan Diyos Masanton Ispirito (Ispirito Santo).
  • Tepet: Say Ama, Diyos ya kasin tutuo?
    Ubat: Ó, Diyos yaynaod.
  • Tepet: Si Anak, Diyos ya kasin tutuo?
    Ubat: Ó, Diyos yaet.
  • Tepet: Si Masanton Ispirito (Ispirito Santo), Diyos ya kasin tutuo?
    Ubat: Ó, Diyos ayaynamaet.
  • Tepet: No wanin tulo siray Diyos?
    Ubat: Kai, no kai sayan saya tamó a Diyos mataman tulo sira sa Pagkatutawo (Pagkapirsunas),
  • Tepet: Adti kamainan nan Diyos?
    Ubat: Si Diyos kamainan na ngámin.
  • Tepet: Síno ya sa kunran tuloy Katutawo (Pirsunas) tinuwao o nangalap nin pinagkatawo?
    Ubat: Si ikarwan Katutawo (Pirsunas), si Diyos Anak tan sin mag´in lalaman tawo yayna pinangaranan yan si Hisukristo.
  • Tepet: No wanin edet síno si Hisukristo?
    Ubat: Si Hisukristo Diyos tan tawo yan peteg.
  • Tepet: Mayin si Hisukristo Diyos ya?
    Ubat: Si Hisukristo Diyos ya, baná siyay Anak nan Diyos
  • Tepet: Mayin si Hisukristo tawo ya?
    Ubat: Si Hisukristo tawo ya, baná siyay nag´in lalaman tawo sa sangkaringgasan a tiyan ni Santa Maryan Birhin.
  • Tepet: Páno kasi a pipaglalaman tawo na sa tiyan nan Mablin Birhin?
    Ubat: Pinarsa nayan Diyos Masanton Ispirito (Ispirito Santo), kanyá si Mablin Ina na, Birhin ya lawas sin kai yaet nangabing. Birhin ya sa pangabing tan Birhin yaynamaet sin nayadí yayna nangabing.
  • Tepet: No wanin edet síno yay Mablin Birhin?
    Ubat: Si Mablin Birhin, say sangkaringgasan a Ina nan Diyos a bukod pinilí nan Diyos sa sarban bubayi.
  • Tepet: Síno siray matua nan Mablin Birhin?
    Ubat: Siray matua nan Mablin Birhin, si San Huwakin tan si Santa Ana.
  • Tepet: Mayin naglalaman tawo yay Diyos Anak?
    Ubat: Nag´in lalaman tawo yay Diyos Anak pigaw madudon nay sarban tutawo sa kasalanan sa gindat a nakaaripen na sa dimunyo.
  • Tepet: Ani kadí a nipadundon na kuntamo?
    Ubat: Say Mablin dayá tan patiti na sa Kudos (Kros)
  • Tepet: Sin natyaynay Katawan, adti kadí a kiná nan kararwa (karerwa) na?
    Ubat: Nanaoy ya sa uimpyirno (inpyirnos) o limbo ni Abraham tagem pagkadiyos na.
  • Tepet: Adti kamainan ni Hisukristo?
    Ubat: Si Hisukristo sa pagkadiyos na, kamainan na ngámin, sa pagkatawo balé itaw ya sa langit tan sa Masanton (Santisimo) Sakraminto sa Altar.
  • Tepet: Umnoy awro nan niikap ni Hisukristo ti sa lutá sin nayadí ya sinmublí mabyay?
    Ubat: Sin nayadí ya sinmublí mabyay, si Hisukristo niikap yan ápat apuló a awro iti sa lutá, mísa (nísa?) yayna nulí sa langit.
  • Tepet: Si Katawan tamon Hisukristo, sumublí ya lí kasidti sa lutá?
    Ubat: Ó, sa awron pangukom sa sarban tawo.
  • Tepet: Makáno (makanó) gaw´en a pangukom sa sarban tawo?
    Ubat: Sa suyot a awro, gaw´en a pangukom sa sarban tawo.
  • Tepet: Míno ukumen a tawo?
    Ubat: Mirwa, say múna no kamati na tan say ikarwa no mayadí yaynay mundo.
  • Tepet: No mati yay tawo, adti kadí a keen nan kararwa (karerwa) na?
    Ubat: Sa langit, no kasa gapon tuyot nin kasalanan na; sa uimpyirno (inpyirnos) no natyan sikakasalanan a mabyat a kai na nakapagbabawínan; sa purgaturyo no kai yaet nakabayad sa dusan nepeg nan bayadan a kumaná sa kasalanan na o natya sa kasalanan binyal o may´an.
  • Tepet: Ani kadí a langit?
    Ubat: Babalin sangkarigwan tan sangkainum´ayan a kai maabot pangingisip nin sínuman a tawo a kamainan ran kukristyanon nanukid nin gan-gan nin Hisukristo, tinumbok tan nangigar sa Mumablin akay na.
  • Tepet: Ani kadí a uimpyirno (inpyirnos)?
    Ubat: Sayay lugar a sangkaidapan a mampanusawan nan Diyos kunran natin sikakasalanan murtal o mabyat nin dusan kasan anggawan.
  • Tepet: Ani kadí a Purgaturyo?
    Ubat: Sayay lugar a susudyan (susudian) no bilang wadí sa balitok sa konran kukararwa (kukarerwa) ran kristyano a nati sira sa sigagrasya nan Diyos; ket balé kai sira et naringgas sa dulingat nin kukasalanan leg´an ran mabyay.

Ipatuloy et...


 

 

Síkami    |   Suratan   |   Kalindaryo   |   Dirikturyo   |   Inglis    |    Binubolinao.net